Hiệp hội bệnh viện tư nhân Việt Nam
“Trong thời gian gần đây, một số cơ quan báo chí truyền thông đăng tải thông tin vụ việc nữ bệnh nhân 67 tuổi tử vong sau khi can thiệp thay van động mạch chủ tại Bệnh viện Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột. Đây là sự việc xảy ra không ai mong muốn nhưng nếu không nhìn ở góc độ công tâm, khách quan và bao dung sẽ tiếp tục tạo ra cái nhìn tiêu cực của xã hội với toàn ngành y tế, gây hệ lụy nghiêm trọng đến sự ổn định, phát triển của ngành, thậm chí tạo ra khủng hoảng tâm lý, phủ nhận những nỗ lực đóng góp của những người đang hành nghề cứu người”. GS. Viện sĩ Danh dự Nguyễn Văn Đệ, Ủy viên UBTW MTTQ Việt Nam, Chủ tịch Hiệp hội Bệnh viện tư nhân Việt Nam chia sẻ.
Xin không bàn đến quy trình đánh giá các điều kiện, nội dung liên quan đến quá trình khám, điều trị bệnh đối với trường hợp bệnh nhân N.T. mà Sở Y tế tỉnh Đắk Lắk và Bệnh viện Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột cung cấp. Việc này còn phải chờ Bộ Y tế và cơ quan chức năng vào cuộc, xác minh, làm rõ.
Tuy nhiên, dường như thật thiếu công bằng khi một số ít quan điểm đang nhìn vào những điểm còn thiếu, bề nổi của câu chuyện đáng tiếc xảy ra ở Bệnh viện Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột mà không nhìn nhận, đánh giá khách quan, tường tận bằng sự công tâm, chia sẻ và đặt mình vào vị trí của những người đang cố gắng dành giật sự sống của bệnh nhân khỏi lưới hái của tử thần. Thực tế, bệnh nhân N.T. trước khi được thực hiện thủ thuật thay van động mạch chủ qua da TAVI, đã được đội ngũ y bác sĩ Bệnh viện Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột và các chuyên gia của Bệnh viện Bạch Mai hội chẩn, hỗ trợ, giải thích cặn kẽ về lợi ích, tính rủi ro, sự phức tạp và nguy cơ xảy ra tai biến y khoa khi thực hiện kỹ thuật này. Đứng trước lằn ranh cuộc sinh tử của bệnh nhân N.T.Â, người thân đã đồng ý và ký cam kết để các bác sĩ thực hiện kỹ thuật. Tôi tin chắc chắn rằng, không vì lợi ích cá nhân các chuyên gia của Bệnh viện Bạch Mai phải lặn lội di chuyển hàng nghìn kilomet vào Bệnh viện Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột mà ở đây vì mục đích duy nhất là được cứu sống người bệnh, đội ngũ y bác sỹ của Bệnh viện Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột và các chuyên gia của Bệnh viện Bạch Mai Hà Nội cũng đã cố gắng hết sức mình để cứu sống bệnh nhân, không bao giờ muốn để xảy ra sự việc đáng tiếc, nhưng thật tiếc là phép màu đã không xảy ra.Chưa kể, chiếu theo khoản 3 Điều 36 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 thì chuyên gia của Bệnh viện Bạch Mai vào Bệnh viện Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột mới mục đích hỗ trợ chuyên môn kỹ thuật cho đội ngũ y bác sĩ của Bệnh viện Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột để thực hiện dịch vụ thủ thuật thay van động mạch chủ qua da TAVI với tư cách là giảng viên chính của Trường Đại học Y Hà Nội.
Sau khi sự cố xảy ra, gia đình người bệnh cũng đã có Đơn đề nghị gửi các cơ quan chức năng về việc ghi nhận, biết ơn đội ngũ y bác sĩ đã tận tâm cứu chữa bệnh nhân, không có bất kỳ thắc mắc, khiếu kiến gì, đồng thời mong muốn các phương tiện thông tin đại chúng tôn trọng quyền riêng tư và nguyện vọng của gia đình để tâm linh bà được yên nghỉ và siêu thoát.
Ngành y tế đã nói rất nhiều về nâng cao chất lượng của hệ thống y tế cơ sở, đẩy mạnh hơn nữa công tác chuyển giao kỹ thuật chuyên môn từ tuyến trên về tuyến dưới, để nhiều bệnh viện tuyến dưới thực hiện được kỹ thuật khó, phức tạp hơn, cứu được nhiều người hơn, để giảm gánh nặng cho người bệnh khi chuyển tuyến, giảm quá tải cho bệnh viện tuyến trên… Rõ ràng khi hiện thực hóa được những mong mỏi, định hướng đó khó có thể tránh khỏi những khó khăn, bất cập. Và kể khi đã hoàn thành việc chuyển giao kỹ thuật khó, phức tạp tuyến trên về tuyến dưới thì cũng không một người hành nghề y nào dám chắc 100% sẽ không xảy ra các sự cố đáng tiếc như tại Bệnh viện Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột. Nhưng không chỉ có nỗi buồn từ phía gia đình bệnh nhân, cái nhìn của bạn bè, đồng nghiệp, sự phán xét từ dư luận, từ cấp cơ quan thẩm quyền mà phía sau đó là nỗi buồn đau dai dẳng của người bác sĩ sẽ theo họ suốt cả quãng đời hành nghề, đó là cái nghiệp mà không phải ngành nghề nào cũng trải qua như ngành y.
Chỉ cách đây 3 năm, chúng ta đã chứng kiến biết bao nhiêu đoàn y bác sĩ không kể già trẻ, gái trai khắp ở các vùng miền trong cả nước chảy về tâm dịch thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam để cứu người, chắc chắn trong quá trình chăm sóc, điều trị cho bệnh nhân COVID-19, trong số biết bao sinh mạng đã ra đi vì dịch bệnh COVID-19, có cả y bác sĩ cũng mắc COVID-19 ra đimãi mãi, những giây phút ấy, sự nghiệt ngã lớn nhất của đội ngũ y bác sỹ là đã không cứu sống được bệnh nhân cũng như chính đồng nghiệp của mình. Và cũng chỉ mới cách đây không lâu thôi, chúng ta đã chứng kiến câu chuyện nhân văn nữ điều dưỡng A9 Bệnh viện Bạch Mai nhỏ bé đã kịp thời ép tim cứu người đàn ông ngừng tim trong quán ăn tại Đà Nẵng, đó là phản xạ tự nhiên của nhân viên y tế khi phát hiện người bệnh có sự cố, rõ ràng khi đó chúng ta không thể nghĩ đến thủ tục hành chính và đảm bảo quy trình chuyên môn đầy đủ.
Về một số quan điểm cho rằng, 03 chuyên gia của Bệnh viện Bạch Mai tham gia hỗ trợ ca can thiệp tại Bệnh viện Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột đã không báo cáo lãnh đạo bệnh viện về việc đề nghị làm thêm ngoài giờ trước khi đi. Tuy nhiên thực tế ngày 28/7/2024 là ngày nghỉ cuối tuần (chủ nhật), không phải ngày, giờ hành chính của cơ quan hành chính sự nghiệp công lập được quy định tại Điều 105 Bộ luật Lao động 2019. Hơn nữa, tôi cho rằng không nên suy xét sự việc quá mức cứng nhắc như vậy. Bởi nghề y là nghề đặc biệt, thực tế hàng ngày đã cho chúng ta thấy ở nhiều nơi, biết bao nhiêu bác sĩ đang phải chấp nhận vi phạm quy định pháp luật về lao động (làm thêm quá giờ hành chính trong ngày hay quá 300 giờ trong năm) chỉ để cứu người. Hàng ngày có hàng chục, hàng trăm ca mổ khó, ghép tạng, phức tạp kéo dài tới hàng chục giờ đồng hồ khiến cho đội ngũ y bác sĩ không còn có thời gian để nghĩ đến chuyện ăn uống và hàng nghìn y bác sĩ đang phải chấp nhận bỏ nhiều công sức, mồ hôi, nước mắt trong điều kiện làm việc căng thẳng và gác lại cả niềm vui, hạnh phúc riêng tư cá nhân, gia đình để cấp cứu người bệnh. Vì vậy, đứng trước sự an toàn về tính mạng của bệnh nhân N.T. và mong mỏi của người thân bệnh nhân, tôi tin chắc chắn rằng, không một chuyên gia nào có lương tâm, trách nhiệm mà từ chối được trong câu chuyện này.
Vì vậy, hơn lúc nào hết vào lúc này, theo quan điểm của tôi, về phía cơ quan chủ quản Bệnh viện Bạch Mai, cần xử lý sự việc theo hướng giúp đỡ, nhắc nhở để đội ngũ y bác sĩ kiểm điểm, rút kinh nghiệm, làm bài học sâu sắc cho công tác hỗ trợ chuyên môn tuyến dưới. Đối với Bộ Y tế cần có sự thống nhất trong phát ngôn và xử lý tình hình để các chuyên gia y tế tuyến trên vững tâm, tiếp tục thực hiện công tác chuyển giao, hỗ trợ chuyên môn kỹ thuật của tuyến trên cho các cơ sở y tế tuyến dưới, nhất là các cơ sở y tế ở khu vực vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn. Về phía chính quyền địa phương tỉnh Đắk Lắk, Sở Y tế tỉnh và các đơn vị sự nghiệp y tế trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk nên có cách nhìn thiện cảm, chia sẻ, cùng nhau xây dựng để giải quyết sự việc một cách công tâm, khách quan, không nên nhân việc này để một số quan điểm lạc hậu, bảo thủ phân biệt về y tế công lập và tư nhân, tiếp tục tạo điều kiện để y tế công lập và tư nhân trên địa bàn cùngphát huy đoàn kết, phát triển chuyên môn kỹ thuật, phục vụ Nhân dân.
Chỉ trong thời gian ngắn, ngành y tế đã trải qua biết bao nhiêu biến cố, thăng trầm, chúng ta đã chứng kiến biết bao câu chuyện buồn về những người hiền tài, chuyên gia cao cấp y tế,… như vậy tôi nghĩ đã quá đủ. Ngành y đang bước vào giai đoạn khủng hoảng thiếu nhân lực trầm trọng, tôi cho rằng không nên hình sự hóa sự việc và một số cơ quan báo chí truyền thông cầncách nhìn thiện cảm, chia sẻ với Bệnh viện Đại học Y Dược Buôn Ma Thuột. Về khía cạnh xã hội, đã đến lúc chúng ta cần có sự cảm thông, chia sẻ và cách nhìn đồng cảm, thấu hiểu, bao dung của cộng đồng, dư luận với ngành y tế nói chung và người hành nghề chữa bệnh cứu người nói riêng, để mỗi nhân viên y tế yên tâm, tận tâm, tận lực, có ý chí vươn lên, vượt qua gian khổ, chấp nhận hy sinh, đối mặt với hiểm nguy để giành lại sự sống, bảo vệ sự an lành và sức khoẻ của Nhân dân. Có như vây, người dân vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn và những người dân yếu thế mới có điều kiện để được tiếp cận và thụ hưởng những thành tựu kỹ thuật cao của lĩnh vực y tế trong nước và quốc tế.
GS. Viện sĩ DD Nguyễn Văn Đệ
Ủy viên UBTW MTTQ Việt Nam;
Thành viên Hội đồng Tư vấn CCTTHC của Thủ tướng Chính phủ;
Chủ tịch Hiệp hội Bệnh viện tư nhân Việt Nam;
